In dit blog nemen we je mee in wat we met elkaar hebben gezien tijdens de opstelling en de nabespreking daarvan tijdens de Systemische Werkplaats Onderwijs van 30 november 2016. Het geeft informatie over patronen in ons onderwijs en bronnen van waaruit beweging ontstaat. We zijn benieuwd wat je herkent in je eigen praktijk. Laat je een reactie achter? Zo kan de uitwisseling en het leren verder gaan. “Patronen in het onderwijs” «Patronen in het onderwijs»” class=”more-link”>Lees verder…
Cadeau voor het onderwijs
Het terugvinden van passie in je werk. Het belang van vertragen in het onderwijs als tegenhanger van ‘doen, doen, doen en iets nieuws starten voordat het voorgaande is afgesloten’. En het uithouden met dat het tijd kost voordat er een beweging ontstaat. De relatie tussen onderwijs en onderzoek naar onderwijs. Thema’s die aan bod komen tijdens de Systemische Werkplaats Onderwijs van 1 juni 2016 naar aanleiding van de vraag van iemand die eerst docent was en nu werkzaam is als onderzoeker.
In een inleidend interview met de hele groep komen we tot een vraag die we onderzoeken aan de hand van een loopbaanopstelling. Pas tijdens de opstelling werd duidelijk dat de dieperliggende vraag was: “Hoe kan ik als onderzoeker het plezier, dat ik had als docent, integreren in mijn rol als onderzoeker?” “Cadeau voor het onderwijs” «Cadeau voor het onderwijs»” class=”more-link”>Lees verder…
Over het creëren van een veilig schoolklimaat
“Hoe creëer ik een veilig schoolklimaat?”, zo luidt de vraag van een basisschooldirecteur. Deze vraag hebben we onderzocht door middel van een opstelling – een 3D weergave van het krachtenveld waarin deze vraag speelt, waarbij mensen de verschillende elementen uit de vraag representeren. Plaats van handeling: de Systemische Werkplaats Onderwijs van 20 januari 2016. Onderstaand delen we een aantal waarnemingen en inzichten die mogelijk ook bruikbaar zijn in de context van andere scholen. “Over het creëren van een veilig schoolklimaat” «Over het creëren van een veilig schoolklimaat»” class=”more-link”>Lees verder…
Hier draait het om…….
“Wij zijn het middelpunt van de opstelling, wij representeren de mannelijke en vrouwelijke energie van de uitvoerende macht”. Dat was de slotzin van de twee representanten van de opstelling op 25 november tijdens de Systemische Werkplaats Onderwijs. Een man en een vrouw tegenover elkaar representeerden de uitvoerende macht en waren tegelijkertijd samen een krachtig middelpunt. Daaromheen waren alle andere elementen in de opstelling geordend. De verbinding tussen de man en de vrouw raakt alle deelnemers diep. Er gaat een grote kracht van dit beeld uit. De twee elementen (man en vrouw) staan tegenover elkaar, in rust, beiden in hun zelfstandige kracht en toch met elkaar verbonden. Het mannelijk en het vrouwelijke samen, de liefde voor elkaar en de ruimte en erkenning, dat laat alles weer stromen.
Wil je weten hoe de opstelling zich heeft ontvouwen om bij dit krachtige middelpunt te komen? Lees dan verder. “Hier draait het om…….” «Hier draait het om…….»” class=”more-link”>Lees verder…
Wat er nodig is om de kanteling in het onderwijs door te zetten
Oud en nieuw verbinden en ruimte voor angst voor kwetsbaarheid
“Wat is er nodig om de kanteling die in het onderwijs gaande is door te zetten?” Met deze vraag zijn leerkrachten, schoolleiders en adviseurs binnen het onderwijs in aan de slag gegaan tijdens de Systemische Werkplaats Onderwijs van 23 september 2015.
Bijzonder deze keer was de aanwezigheid van een aantal deelnemers aan de Nationale Denktank die zich bezighouden met de Toekomst van het leren. Zo waren we met twintigers, veertigers en zestigers bij elkaar. De rijkdom van generaties die elkaar van mens tot mens ontmoeten is een rode draad geweest in deze werkplaats. Ze vullen elkaar aan en laten de waarde zien van zowel ‘dat wat er al is’ als ‘het nieuwe’. De verbinding tussen deze twee is mogelijk één van de antwoorden op de vraag wat er nodig om de kanteling in het onderwijs door te zetten.
Daarnaast is voor ons duidelijk geworden dat het gaan zien en erkennen van de angst voor kwetsbaarheid belangrijk is, wil de kanteling doorzetten. Daarmee is voor ons nog duidelijker geworden dat kantelen begint in jezelf en dat daarbij liefdevolle ogen van een ander nodig zijn om door te kunnen zetten. Dingen anders gaan doen is spannend en ongewis, we weten niet wat de uitkomst is. En in het proces weten we het ook gewoon vaak niet. Die kwetsbaarheid laten zien is spannend en deze angst voor kwetsbaarheid verdient aandacht en ruimte.
“Kijk niet zo naar me” – Systemische werkplaats 24 juni 2015
Sander schrijft: “Al een tijdje worstel ik met de plek en de houding van de systemisch onderzoeker. Hoe kan ik fenomologische onderzoek doen als ik zelf onderdeel ben van het onderwijssysteem. Hoe oordeelloos ben ik? Hoe waardevrij kan ik kijken naar een systeem waar ik ook helemaal ingezogen ben? Is oordeelloos kijken niet al zelf een oordeel?
Om dit te onderzoeken stel ik voor om op de systemische werkplaats van 24 juni een aantal systemische rollen rondom het onderwijs op te stellen: de systemisch onderzoeker, de systemisch consultant, de systemische ouder en de systemisch leerkracht. Ik ben nieuwsgierig wat zich aandient. ““Kijk niet zo naar me” – Systemische werkplaats 24 juni 2015″ «“Kijk niet zo naar me” – Systemische werkplaats 24 juni 2015»” class=”more-link”>Lees verder…
Mag de muziek aan?! Systemische waarnemingen over het onderwijs
“Ik word onrustig van die lege stoel. Ik word er toe aangetrokken. Alsof ik ernaar toe moet”
“Voel je vrij om de beweging te volgen die er in je opkomt”
Een deelnemer aan de workshop Systemisch Onderzoek naar Onderwijs[1] staat op van haar plek in een kring van 26 mensen en gaat op de lege stoel zitten die we als begeleiders hebben neergezet om ook ‘het kind’ een plek te geven in de workshop. Ze begint te stralen. “Mag de muziek aan?! Systemische waarnemingen over het onderwijs” «Mag de muziek aan?! Systemische waarnemingen over het onderwijs»” class=”more-link”>Lees verder…
Inzichten over de essentie van onderwijs
“Hoe doe je dat, opgroeien, je talenten ontdekken en jouw verbinding met de buitenwereld vormgeven, volwassen worden?”. Dit zijn vragen die een eigen plek in het onderwijs verdienen. Dat is mijn conclusie na een bijeenkomst van de Systemisch Werkplaats Onderwijs die Sander Galjaard en ik op 24 juni 2015 hebben verzorgd.
Ik ben benieuwd naar verhalen van leerkrachten die vertellen hoe zij met bovenstaande vragen bezig zijn in hun onderwijspraktijk en zie mogelijkheden voor verder systemisch onderzoek.
Wat is onze relatie met onderwijs?
In het kader van de Systemische Werkplaats Onderwijs heb ik een opstelling (een weergave van innerlijke beelden en informatie over een bepaald vraagstuk) begeleid van een organisatie die een tussenjaar organiseert voor jongeren die een studie willen kiezen. Zij werken met nieuwe werkvormen en geven de jongeren veel eigen verantwoordelijkheid in het vormgeven van dit tussenjaar. Ze merken dat de jongeren die dit tussenjaar hebben gevolgd moeite hebben om aansluiting te vinden bij de geboden structuur in het vervolgonderwijs. De vraag die we hebben onderzocht is: “Hoe verhoudt onze organisatie zich tot het onderwijs?” “Inzichten over de essentie van onderwijs” «Inzichten over de essentie van onderwijs»” class=”more-link”>Lees verder…
Kennis in je lijf; systemisch werken met VO-leerlingen
“Na vanmiddag kijk ik heel anders tegen samenwerken aan”. Dat is een van de inzichten van een middag systemisch werken met leerlingen van het Hyperion Lyceum in Amsterdam.
Een klaslokaal in Amsterdam, tafels en stoelen aan de kant. In het midden staan zes stoelen in een cirkel. Vier leerlingen van het Hyperion Lyceum komen binnen gedruppeld voor de workshop Shake it up: begin met het niet-weten die Sander Galjaard en ik verzorgen tijdens het Hyperion Symposium 2015. Stoer dat ze er zijn. Het niet-weten zoeken we meestal niet uit onszelf op. “Kennis in je lijf; systemisch werken met VO-leerlingen” «Kennis in je lijf; systemisch werken met VO-leerlingen»” class=”more-link”>Lees verder…
Over het systemische veld in het onderwijs zichtbaar maken en onderhouden
Ongeveer anderhalf jaar geleden kreeg ik een uitnodiging van Femmy Wolthuis om in gesprek te gaan. Als anderen het initiatief nemen om contact te zoeken, ga ik daar altijd op in. Kennelijk hebben zij een reden. Bij Femmy was dat om te praten over systemisch werken in het onderwijs. Ik was daar al een tijdje mee bezig en had al een aantal systemische werkplaatsen georganiseerd.
Na een uur praten waren we er eigenlijk al uit. We hadden allebei een verlangen en wens om ‘iets’ te doen met systemisch werken in het onderwijs. Startend vanuit nieuwsgierigheid besloten we om een systemisch onderzoek naar het Nederlands onderwijsveld te doen. Wat? zul je je misschien afvragen. Een systemisch onderzoek naar het Nederlands onderwijs? Wat is dat dan? Hoe ziet dat eruit? Wat doen jullie dan? Mogen jullie dat wel? “Over het systemische veld in het onderwijs zichtbaar maken en onderhouden” «Over het systemische veld in het onderwijs zichtbaar maken en onderhouden»” class=”more-link”>Lees verder…